زمان مطالعه: 3 دقیقه امام علیه السلام در این گفتار حکمت‏آمیز خود به نکته مهمى اشاره مى‏کند و آن عمومیت امتحان براى همه انسان‏ها و حتمى بودن آن در هر شرایط است. نخست مى‏فرماید: «هیچ کس از شما نگوید خداوندا! به تو پناه مى‏برم از این‏که امتحان شوم»؛ (لَا یَقُولَنَّ أَحَدُکُمْ: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْفِتْنَةِ»). سپس به ذکر علت آن پرداخته مى‏فرماید:

زمان مطالعه: < 1 دقیقه

زمان مطالعه: 2 دقیقه آزمون‏هاى بشرى با دو هدف انجام مى‏شود: گاه براى کشف مجهولى است‏ مانند تمام امتحاناتى که در سطوح مختلف آموزش و پرورش و دانشگاه‏هاست؛ همه براى این است که بدانند کدام شاگرد دروس خود را به گونه صحیح و کامل آموخته و کدام نیاموخته است و یا این‏که طلاى مشکوکى را به درون کوره مى‏برند تا معلوم شود باطن آن

زمان مطالعه: 2 دقیقه به یقین نیت انسان رابطه نزدیکى با صفات درونى او دارد. کسى که نیت کار خیرى مى‏کند انسان وارسته، با سخاوت و ایثارگرى است، هرچند به مقصود خود نرسد و آن‏کس که نیت آزار و اذیت و کشتار مردمان دارد به یقین آدم شرورى است؛ ولى نه در شرع و نه در عرف عقلا کسى را بر نیتش کیفر نمى‏دهند

زمان مطالعه: < 1 دقیقه فقال علیه‏السلام وَسُئِلَ عَنِ الْخَیْرِ مَا هُوَ؟ لَیْسَ الْخَیْرُ أَنْ یَکْثُرَ مَالُکَ وَوَلَدُکَ، وَلَکِنَّ الْخَیْرَ أَنْ یَکْثُرَ عِلْمُکَ. وَأَنْ یَعْظُمَ حِلْمُکَ، وَأَنْ تُبَاهِیَ النَّاسَ بِعِبَادَةِ رَبِّکَ؛ فَإِنْ أَحْسَنْتَ حَمِدْتَ اللَّهَ، وَإِنْ أَسَأْتَ اسْتَغْفَرْتَ اللَّهَ. وَلَا خَیْرَ فِی الدُّنْیَا إِلَّا لِرَجُلَیْنِ: رَجُلٍ أَذْنَبَ ذُنُوباً فَهُوَ یَتَدَارَکُهَا بِالتَّوْبَةِ، وَرَجُلٍ یُسَارِعُ فِی الْخَیْرَاتِ. از آن حضرت پرسیدند: خیر و نیکى چیست؟ امام علیه

زمان مطالعه: 3 دقیقه امام علیه السلام در این کلام پربار حکمت‏آمیز، پاسخ به سؤال کننده‏اى مى‏دهد که «از آن حضرت پرسید: خیر و نیکى چیست؟»؛ (وَسُئِلَ عَنِ الْخَیْرِ مَا هُوَ). امام در پاسخ جامع خود خیر را در پنج چیز خلاصه کرد: نخست فرمود: «خیر و خوبى در آن نیست که مالت فراوان و فرزندانت زیاد شوند»؛ (فَقَالَ لَیْسَ الْخَیْرُ أَنْ یَکْثُرَ مَالُکَ