زمان مطالعه: 6 دقیقه امام علیه السلام در این بخش از کلام خود نیز داد سخن را درباره تبیین پایه‏هاى کفر داده و مى‏فرماید: «کفر بر چهار پایه قرار دارد: تعمق (رفتن به دنبال اوهام به گمان کنجکاوى از اسرار) و ستیزه‏جویى (جدال و مراء) و انحراف از حق (به سبب هوا و هوس‏ها و تعصب‏ها) و دشمنى با حق (به سبب لجاجت)»؛(وَ الْکُفْرُ

زمان مطالعه: 4 دقیقه سپس امام علیه السلام به سراغ بیان شاخه‏هاى شک مى‏رود و مى‏فرماید: «شک نیز بر چهار پایه استوار است: بر مراء (گفت و گوى بى‏حاصل)، ترس (از کشف حقیقت) و تردید (در تصمیم‏گیرى)، تسلیم (خودباختگى)»؛(وَالشَّکُّ عَلَى أَرْبَعِ‏ شُعَبٍ(1): عَلَى التَّمَارِى، وَالْهَوْلِ، وَالتَّرَدُّدِ، وَالْاسْتِسْلَامِ) در واقع کسانى که به حق نمى‏رسند و در کفر مى‏مانند و غوطه‏ور مى‏شوند داراى این ضعف‏ها

زمان مطالعه: < 1 دقیقه در بخش دیگرى از این روایت مهم که در کتاب کافى و بعضى منابع دیگر ذکر شده، ارکان نفاق و صفات منافقان مشروحاً آمده است و در آغاز آن مى‏فرماید: «نفاق (نیز) بر چهار پایه استوار است: بر هواى نفس، سستى و تهاون، تعصب و طمع»؛(وَالنِّفَاقُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ عَلَى الْهَوَى وَالْهُوَیْنَا وَالْحَفِیظَةِ وَالطَّمَع) سپس براى هوا چهار شعبه: (بغى،

زمان مطالعه: < 1 دقیقه و قال علیه‏السلام فَاعِلُ الْخَیْرِ خَیْرٌ مِنْهُ، وَفَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْهُ. امام علیه السلام فرمود: انجام دهنده کار نیک از کارنیکش بهتر است و انجام دهنده کار بد از کار بدش بدتر.(1) 1) سند گفتار حکیمانه:در مصادر نهج‏البلاغه آمده است: جمعى از دانشمندانى که بعد از مرحوم سیّد رضى مى‏زیسته‏اند آن را در کتاب خود- گاه با تغییراتى- آورده‏اند از

زمان مطالعه: 2 دقیقه امام علیه السلام در این جمله کوتاه و پرمعنا مى‏فرماید: «انجام دهنده کار نیک از کارنیکش بهتر است و انجام دهنده کار بد از کار بدش بدتر»؛(فَاعِلُ الْخَیْرِ خَیْرٌ مِنْهُ، وَفَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْهُ) در اینکه چگونه فاعل خیر بهتر از فعل خود است و فاعل شر بدتر از فعل خود؛ وجوهى به نظر مى‏رسد: نخست اینکه همواره فاعل از

زمان مطالعه: < 1 دقیقه و قال علیه‏السلام کُنْ سَمَحاً وَلَا تَکُنْ مُبَذِّراً، وَکُنْ مُقَدِّراً وَلَا تَکُنْ مُقَتِّراً. امام علیه السلام فرمود: سخاوتمند باش و در این راه اسراف مکن و در زندگى حساب‏گر باش‏ و سخت‏گیر مباش.(1) 1) سند گفتار حکیمانه:این کلام حکمت‏آمیز را آمدى در غررالحکم در حرف کاف آورده است و از روایت فتال نیشابورى (متوفاى 508) در کتاب روضة الواعظین استفاده