جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

گفتار حکیمانه 155

زمان مطالعه: < 1 دقیقه

و قال علیه‏السلام

اعْتَصِمُوا بِالذِّمَمِ فِی أَوْتَادِهَا.

امام علیه السلام فرمود:

به پیمان کسانى چنگ بزنید که به پیمانشان وفادارند.(1)


1) سند گفتار حکیمانه:ابن ابى‏الحدید معتقد است که این کلام حکمت‏آمیز را امام علیه السلام بعد از پایان جنگ جمل و حضور گروهى از طلقاء (آزاد شدگان بعد از فتح مکه) از جمله مروان بن حکم بیان فرمود. او براى بیعت آمده بود. امام علیه السلام فرمود: بیعت تو چه سودى دارد مگر دیروز بیعت نکردى؟ (و بیعت خود را شکستى. منظور امام علیه السلام بیعت بعد از قتل عثمان است) سپس حضرت دستور دارد آنها را اخراج کنند و افزود: کسى که دین نداشته باشد پیمان او نیز اعتبارى ندارد آن‏گاه در ضمن کلام خود فرمود: «فَاعْتَصِمُوا بِالذِّمَمِ فی أوْتادِها» نویسنده مصادر بعد از ذکر کلام ابن ابى‏الحدید مى‏افزاید: با توجه به این‏که نامبرده تعیین زمان و مکان و سبب بیان این سخن را کرده و سخن امام علیه السلام را ضمن کلام طویلى نقل مى‏کند، معلوم مى‏شود آن را از کتاب دیگرى جز نهج‏البلاغه گرفته که یا به سبب غفلت یا شهرتِ این کلام، نام کتاب را نبرده است. سپس مى‏افزاید: در غررالحکم قبل از این جمله، عبارت «أمْلِکُوا أنْفُسَکُمْ بِدَوامِ جِهادِها» است (و این خود نشان مى‏دهد او هم اتکا بر منبع دیگرى غیر از نهج‏البلاغه کرده است. البته ما در غررالحکم موجود این دو جمله را پشت سر هم نیافتیم، بلکه با فاصله قابل ملاحظه‏اى آمده است). (مصادر نهج‏البلاغه، ج 4، ص 137).