وَقَالَ علیه السلام وَقَدْ تُوُفِّیَ سَهْلُ بْنُ حُنَیْفٍ الْأَنْصَارِیُّ بِالْکُوفَةِ بَعْدَ مَرْجِعِهِ مَعَهُ مِنْ صِفِّینَ، وَکَانَ أَحَبَّ النَّاسِ إِلَیْهِ:
و قال علیهالسلام
لَوْ أَحَبَّنِی جَبَلٌ لَتَهَافَتَ.
مَعْنى ذلِکَ أنَّ الْمِحْنَةَ تَغْلُظُ عَلَیْهِ، فَتُسْرِعُ الْمَصائِبُ إلَیْهِ، وَلا یَفْعَلُ ذلِکَ إلّا بِالْأتْقِیاءِ الْأبْرارِ وَالْمُصْطَفَیْنَ الْأخْیارِ، وَهذا مِثْلُ قَوْلِهِ علیه السلام: مَنْ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَلْیَسْتَعِدَّ لِلْفَقْرِ جِلْبَاباً.
«وَقَدْ یُؤَوَّلُ ذلِکَ عَلى مَعْنى آخَرَ لَیْسَ هذا مَوْضِعَ ذِکْرِهِ».
به هنگام بازگشت امیرمؤمنان على علیه السلام از میدان صفین «سهل بن حنیف» در کوفه چشم از دنیا فرو بست در حالى که محبوبترین مردم نزد امام علیه السلام بود.
امام علیه السلام فرمود:
حتى اگر کوهى مرا دوست بدارد از هم مىشکافد و فرو مىریزد!
سیّد رضى مىگوید: معناى این سخن آن است که شداید و مصائب، به سرعت به سراغ دوستان ما مىآیند و این سرنوشت تنها در انتظار پرهیزگاران
و نیکان و برگزیدگان و خوبان است.
این سخن همانند سخن دیگرى است که از امام علیه السلام نقل شده است که فرمود: هرکس ما اهل بیت را دوست دارد باید پوشش فقر را براى خود مهیا سازد (و آماده انواع محرومیتها و گرفتارىها) گردد.
سید رضى در پایان مىگوید: گاهى براى این کلام تفسیر دیگرى کردهاند که اینجا جاى شرح آن نیست.(1)
1) سند گفتار حکیمانه:از جمله کسانى که حکمت پربار اول را نقل کرده، زمخشرى در ربیع الابرار و آمدى در غررالحکم و نویسنده الدرجات الرفیعة (سید على خان متوفاى 1120) است.اما کلمه حکمت آمیز دوم در میان علما و دانشمندان پیش از سیّد رضى مشهور بوده و آن را به صورتهاى مختلفى نقل کرده و در تفسیر آن نظرات متعددى دادهاند از جمله کسانى که آن را نقل کردهاند سید مرتضى در کتاب امالى و ابن اثیر در نهایة است. (مصادر نهجالبلاغه، ج 4، ص 103).مرحوم علامه مجلسى در بحارالانوار بعد از اشاره به این دو کلام حکمتآمیز مولا امیر مؤمنان علیه السلام شرح مبسوطى در چند صفحه درباره آن آورده است که بعدا به آن اشاره خواهیم کرد. (بحارالانوار، ج 67، ص 247).