گفتگوی امام با ابوموسی

دوست و دشمن بر سادگی و کم عمقی ابوموسی اتفاق نظر داشتند و او را «چاقوی کند و بی دسته» و کم ظرفیت می‏خواندند. ولی علی -علیه‌السلام- چه می‏توانست بکند؟ دوستان ساده لوح و بی ظرفیت او که غالباً از همان قماش ابوموسی بودند، دو مطلب را بر او تحمیل کردند: هم اصل حکمیت را و هم شخص حکم را.

امام -علیه‌السلام- به هنگام اعزام ابوموسی به «دومة الجندل» با او و با دبیر خود عبیدالله بن ابی‏رافع چنین به سخن پرداخت:

امام -علیه‌السلام- خطاب به ابوموسی: «أحکم بکتاب الله و لا تجاوزه» یعنی: براساس کتاب خدا داوری کن و از آن گام فراتر منه.

وقتی ابوموسی به راه افتاد، امام فرمود: می‏بینم که او در این جریان فریب خواهد خورد.

عبیدالله، اگر جریان چنین است و او فریب خواهد خورد چرا او را اعزام می‏کنی؟

امام -علیه‌السلام-: «لو عمل الله فی خلقه بعلمه ما احتج علیهم بالرسل».(1) یعنی: اگر خداوند با علم خود با بندگانش رفتار می‏کرد دیگر برای آنان پیامبرانی اعزام نمی‏کرد و به وسیله‏ی آنان با ایشان احتجاج نمی‏نمود.

1) مناقب ابن‏شهر آشوب، ج 2، ص 261.