وَقِیلَ لَهُ صِفْ لَنَا الْعَاقِلَ
و قال علیهالسلام
هُوَ الَّذِی یَضَعُ الشَّیْءَ مَوَاضِعَهُ، فَقِیلَ: فَصِفْ لَنَا الْجَاهِلَ فَقَالَ: قَدْ فَعَلْتُ.
از امام علیه السلام سؤال شد: عاقل را براى ما توصیف کن.
امام علیه السلام فرمود:
عاقل کسى است که هر چیز را در جاى خود قرار مىدهد. گفته شد: جاهل را توصیف بفرما. فرمود: توصیف کردم.(1)
مرحوم سید رضى مىگوید: «منظور امام علیه السلام این است که جاهل کسى است که هرچیزى را در جاى خود قرار نمىدهد، بنابراین ترک وصف جاهل خود صفت
او محسوب مىشود، زیرا بر خلاف وصف عاقل است»؛(قالَ الرَّضِیُ یَعْنی أنَّ الْجاهِلَ هُوَ الَّذی لا یَضَعُ الشَّیْءَ مَواضِعَهُ فَکانَ تَرْکُ صِفَتِهِ صَفَةٌ لَهُ إذْ کانَ بِخَلافِ وَصْفِ الْعاقِلِ).
1) سند گفتار حکیمانه:خطیب رحمه الله در مصادر تنها مدرک دیگرى که براى این کلام حکیمانه نقل کرده غررالحکم است که با تفاوتى آن را ذکر کرده و نشان مىدهد منبع دیگرى داشته است. (مصادر نهجالبلاغه، ج 4، ص 186).اضافه بر این، کلام مزبور در کتاب جواهر المطالب نوشته ابن دمشقى (متوفاى 871) با تفاوت روشنى آمده است و ذیل آن چنین است: «قِیلَ: فَمَنِ الْجاهِلُ؟ قالَ: الَّذی لایَضَعُ الشَّیءَ مَواضِعَهُ». (جواهر المطالب، ص 165).
