تهیه فرهنگ لغات نهج‏البلاغه‏

(جلد هشتم مجموعه آشنائی)

از آغاز کار تحقیقاتی پیرامون نهج‏البلاغه تاکنون، این حقیقت غیر قابل انکار بود که تدوین فرهنگ لغات نهج‏البلاغه، با دیگر فرهنگ‏ها، فرق اساسی دارد. گرچه در ابزار و روش‏های تحقیق، علم لغت و مطالعه‏ی فرهنگ نامه‏ها را به عنوان یکی از مقدمات ضروری و کانال ارتباطی شناخت مفاهیم نهج‏البلاغه، مطرح کرده‏ایم، اما به این نکته مهم نیز باید توجه نمود که در بسیاری از فرازها، واژه‏ها در معانی مصطلح خودشان استعمال نشده‏اند و با کمک لغت نامه‏ها نیز نمی‏شود معارف بلند و گران سنگ این کتاب وحی گونه را شناسائی کرد.

باید با امکانات گسترده

و مراجعه‏ی به شروح نهج‏البلاغه

و تحقیق در فرازها و جملات قبل و بعد واژه‏ها

و در نظر داشتن شأن نزول خطبه‏ها

و با به کارگیری متد تفسیر

و مبانی اصولی و جرح و تعدیل شایسته، معانی واقعی و کاربردها و موارد استعمال امام (ع) را کشف نمود.

بدیهی است تنها با مراجعه‏ی به لغت نامه‏ها، یا فرهنگ لغاتی که بدون رعایت نکات فوق‌الذکر تدوین شده‏اند نمی‏شود به مفاهیم ارزشمند نهج‏البلاغه دسترسی پیدا کرد.